"Bir devleti veya yönetimi tanımak ve istikbalinin ne olduğunu bilmek istersen o ülkede kaç tane namuslu, masum insanın hapiste olduğuna ve kaç suçlu ve kötünün serbest dolaştığına bakmak yeterli."
Valla ben demedim, İvo Andrić demiş Lanetli Avlu kitabında. Cezaevi lanetiyle baş etmek için öyküler mi gerekir? Kitap bunu anlatıyor.
2023 yazında Belgrad'da müze haline getirilen evini ziyaret ettikten sonra İvo Andrić kitaplarına daldım. Müzede yazarın bir tane bile Türkçeye çevrilmiş eseri yoktu, ona yandım.Türkiye'deki yayıncılar akıl edip bir kitap yollamamışlar. Önce Hanımefendi romanını okudum. Kitap bir takıntının peşinde yitip giden bir hayatı anlatıyor. Bugün de Lanetli Avlu'yu bitirdim. Bunlar gündüzleri okuduklarım. Ömer Paşa romanını geceleri okudum.Namı bugüne kadar gelen ilginç bir kişilik. İvo Andrić'in kitaplarındaki Osmanlı tarihi bilgisi hep ilgimi çekmişti. Meğer yazarın Osmanlı tarihi üzerine doktorası varmış. Eski Yugoslavya topraklarında Nobel alan tek yazar olan Andrić , devlet Başkanı Tito'nun da değerini bildiği biriymiş.
Belgrad, konum olarak Tuna ve Sava nehirlerinin birleştiği yerde kurulmuş. Nehir kıyısı da iyi düzenlenmiş. Konut istilası yok. Sadece yeşillikler,kafeler ve yürüyüş ve bisiklet yolları. Belgrad'da önce ve elbette ilk olarak Tito'nun mozolesi
gezildi. Nikola Tesla müzesini yoğunluktan göremedik. Üç kere denedik olmadı. Ama Modern Sanatlar Müzesi'ni hatmettik. Yeniçerilerin ruhlarının gezindiği müthiş Kalemeydan parkı yürü yürü bitmedi, mini trene binildi , Bayraklı Cami görüldü, Yahudi müzesi kapalıydı, yolumuza çıkan kiliselere bakıldı, birinde Pazar ayini vardı, izledik, rabbim affetsin 😄 Tekne gezisinde günbatımını izleyebildik. Ünlü Sırpları sayarken Oscar'lı oyuncu Karl Malden'i andık . Gezinin bir gününü de 115 km uzaktaki Novi Sad şehrine ayırdık. Yol boyu sadece Tuna nehri ile 🌽 ve 🌻 tarlaları vardı. Novi Sad biblo gibi bir yer. Belgrad Ortodoks Novi Sad ise katolik ağırlıklı.Ne diyelim biraz havamız dağıldı 😅bu yedi günde.
