Uzmanlık sorusu:Azerbaycan kelimesindeki sesli harfleri sayınız!

Azerbaycan أذربيجان,Azeri,Azerice..

Azerbaycan adı çok eskiden beri kullanılıyor. Söylenişi biraz değişikliğe uğrasa da kelime pek değişmemiş .Azerbaycan’da ve o bölgede yaşayan halka da Azeri deniyor.Bu ülke ve ulusun dili de Azerice. Farsçada azer diye bir kelime var, ateş anlamında. Ayrıca özel ad olarak Azer, Hz. İbrahim’in babasının adı.Bu anlamıyla Türkçede kişi adı olarak kullanılıyor.
Ama Azerbaycan ve Azeri kelimeleriyle Azer kelimesinin bağlantısı ise tartışmalı.
Peki bu kelimelerin haber diliyle ilgisi ne?
Nedeni, Azerbaycan kelimesinin haber spikerlerinin çoğunluğu tarafından yanlış söyleniyor olması.
Azerbaycan kelimesindeki sesli harfler sırayla şunlar: a-e-a-a. İlk ve son-a- sesi uzun okunacak.Bir çok spiker tüm sesli harfleri-a- diye okuyor ki yanlış..
Azeri kelimesindeki -a- sesi de doğal olarak ve tartışmasız uzun okunacak

Keşke Yazım Kılavuzu'na baksalardı!

Aslında bütün sorun kendine güvenmek,yazdığından kuşku duymamak.Oysa habercilik kuşku mesleğidir bir bakıma.Her yazdığınızdan kuşku duyacaksınız,tekrar tekrar kontrol edeceksiniz.Hele TV haberciliğinde yanlış yazılan bir kelime -altyazı veya kuşak olarak verilecekse- ekrana resimdeki gibi aynen çıkar..İyice dikkat ederseniz,bir şey sizi rahatsız eder,"acaba" dersiniz ve Yazım Kılavuzu'na bakarsınız..

Kelime bize Fransızca'dan (motocyclette) girmiş.Türkçe'de motosiklet olarak kullanılıyor.

Keşke Yazım Kılavuzu'na baksalardı..

İki resim arasındaki "tek" farkı bulun!

Doğrusu takdir,Arapça'dan geliyor.Beğenme,değerini anlama ve değer biçme anlamına geliyor.

Canlı yayın sırasında birisi yanlışı farkedip hemen düzeltti..Takdire şayan (takdire değer) bir davranış..
Yeri gelmişken şayan kelimesine de değinelim. Şayan ,Farsça bir kelime.Uygun,yaraşır,değer demek..

TDK'dan bir alıntı:
"Bu aç adama yeni elbisenin ne derece faydalı olacağını okuyucularımızın takdirine arz ediyoruz."- F. Otyam.

mütemmim cüz,neyi tamamlar?Mütemmim cüz ne demektir?

“Biz istiyoruz ki muhalefet partileri de zihniyet değiştirsin, üslup değiştirsin, anlayış değiştirsin... Güçlü bir demokrasinin aslında her zaman söylüyorum, tamamlayıcı bir cüzüdür, mütemmim bir cüzüdür, bunu her zaman söyledim.”
Bu sözler Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın AKP Grup Toplantısı’nda 25.05.2010 tarihinde yaptığı konuşmadan bir bölüm.
Burada vurgulamak istediğim söz dizimi ;(mütemmim cüz)
Mütemmim, Arapça çok bildiğimiz bir kelimeden (tamam) kökünden türemiş (tamamlayıcı , bütünleştirici) anlamını taşıyor.
Cüz de yine Arapça bir kelime. Parça ,bir bütünün parçalarından biri anlamında.
(Mütemmim cüz) de bir bütünü tamamlayan,mutlaka gerekli olan parça,en önemli parça anlamında kullanılıyor.Örneğin bir yapbozu düşünün,biri hariç tüm parçalarını koydunuz ama,henüz tam değil,işte masaya koyacağınız son parça (mütemmim cüz) dür.

yorumsuz!!

Türkçe'de bazı lastikli kelimeler var.Kullanıldıkları yerlere uymuyorlar bazen.Yazarken ya da söylerken çok dikkat etmek gerekiyor.Özellikle de milyonlara bir şey anlatma derdinde olan haberciler ve köşe yazarlarının bir kat daha dikkatli olmaları bu yüzden önem taşıyor.
Örnek Hürriyet'ten ve Ertuğrul Özkök'ten..

"-GERİMDE şöyle bir mazi var.

63 yaşıma girdim.

Aşağı yukarı yarım asra yakın bir süredir bu ülkenin siyasi yolculuğunu izledim.

Lider profillerini iyi tanıdım."

http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber.aspx?id=14771122&yazarid=10&tarih=2010-05-19

istiap haddi,haddini aşar mı? İstiap haddi ne demek?

“Mukaddes yatak odası” başlıklı yazısında Ertuğrul Özkök, şunları yazıyor:
“Bak arkadaş; böyle konularda herkesin bağışıklık katsayısı, sinir sisteminin istihap haddi, pek farklı değildir”

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/14696949.asp?yazarid=10&gid=61

Evet herkesin bir sinir katsayısı ve bir istiap haddi var Bay Özkök..
Ama (istiap)استءاب kelimesinde bir (h) harfi yok.
İstiap kelimesi yapısından anlaşılabileceği gibi Arapçadan geliyor.(taşıma,barındırma,ihtiva etme,içine sığdırma) anlamına geliyor.İstiap haddi olarak kullanıldığında ise (taşıma kapasitesi,tonaj) demek.
Kelimenin aslı (istiab).Ama pek çok Arapça kelimede olduğu gibi sondaki (b) sesi Türkçede (p)’ye dönüşmüş.Ama ek aldığında yine (b) oluyor..Kitap,kitabı,tertip,tertibi vb gibi..
Mehmet Akif Ersoy, ünlü Çanakkale Şehitleri şiirinde kelimeyi (etmek) fiiiliyle birlikte içine almak,sığdırmak,kucaklamak anlamında kullanıyor..

“Hercümerç ettiğin edvara da yetmez o kitab / Seni ancak ebediyetler eder istiab”

Yok böyle bir kelime! Hayvancı diye bir kelime var mı?

Sözlükler * diyor ki: hayvan,hayvanca, hayvancık,hayvancılık,hayvani var ama "hayvancı" diye bir kelime yok.nokta.
*Örneğin TDK,Redhouse

25.05.2010.Sabah gazetesi internet sitesinde bir haber başlığı:

"-Ünlü isim hayvancı oldu"...Buyur buradan yak!..

.